بزوتنەوەی گۆڕان: لەیادی ئەنفال قەرەبوکردنەوە و دەستەبەرکردنی ژیانێکی شایستە بۆ قوربانیان

ڕاگەیەندراوی فەرمی

بزوتنەوەی گۆڕان رایدەگەیەنێت؛ لەکاتێکدا ساڵیادى تاوانى ئەنفال دەکەینەوە، ئاسەوارە مەترسیدارەکانى ئەو تاوانە وەک خۆى ماون، داپشتگوێخستنى ماف و داواکاری کەسوکار و قوربانیانیش لە قەرەبوکردنەوە و دابینکردنى ژیانێکى شکۆمەندانە و هێنانەوەى ڕوفاتی ئازیزانیان؛ نیشاندەرى کەمتەرخەمى هەرێم و خەمساردى حکومەتی ئیتیحادییە.

بزوتنەوەى گۆڕان لەو پەیامەدا راگەیەندراوەدا کە بەبۆنەى ساڵیادى تاوانى ئەنفالەوە بڵاوى کردەوە، دەڵێت: ئەنجامێکی شۆکهێنەرە، کە ساڵانە یادى ئەم تاوان و جینۆساید و کۆمەڵکوژییەی نەتەوەکەمان دەکرێتەوە؛ لە بری وانەوەرگرتن و ھەوڵدان بۆ بنیاتنانى حکومەتی هاوڵاتی و دامەزراوەی نیشتیمانی و پتەوکردنى سیسته‌مێكی دیموكراتی، مامەڵەی خراپی حیزبی و پێشخستنى بەرژەوەندی گروپ و دەستەکان جێگەی بە بەرژەوەندیە نەتەوەییەکان لەق کردوە.
هەروەک جەخت دەکاتەوە: بزوتنەوەی گۆڕان بەدرێژایی سیانزە ساڵى ڕابردو، بە چەندین پڕۆژەی نیشتیمانی بۆ چاکسازی و گۆڕانکاری لە شێوازی حوکمڕانی هەرێم هاتوەتە مەیدان، بەئامانجی دورخستنەوەی مەترسیەکان و دوبارەنەبونەوەی مێژوی تاڵ و ماڵوێرانی، بۆ ئەو مەبەستە هەوڵی ڕژد دراوە بۆ نیشتیمانیکردنی دامەزراوەکان، شەفافیەتى داهات و شێوازی خەرجکردن، ڕێککەوتن لەگەڵ حکومەتی ئیتحادی، بەڵام بەداخەوە کەمترین وەڵامدانەوەی ئەرێنی بۆ خواست و ویستە نیشتیمانییەکان هەبوە و هەرێمی کوردستان لە لێواری مەترسی و نائارامی ناوخۆیی و دەرەکیدا ماوەتەوە.


‎ئەمڕۆ (٣٥) ساڵ تێدەپەرێت بەسەر شاڵاوەکانی ئەنفالی ڕژێمى بەعسى لە ناوچوو، بەرامبەر نەتەوەی کورد.
‎     لە کاتێکدا، ئەم تاوانە وەبیردەهێنینەوە؛ هەموان گەواهیدەرى ئەوەین ئاسەوارە مەترسیدارەکانى تاوانى ئەنفال وەک خۆى ماون، داواکاری کەسوکارى ئەنفالکراوەکان هەمان ئەو داواکارییانەن، کە (٣٢) ساڵ دواى ڕاپەرین و (٢٠) ساڵ دواى لە ناوچوونى ڕژێمى بەعس هاواریان بۆ کردوە.
پشتگوێخستنى ماف و داواکاری کەسوکار و قوربانیانى ئەو تاوانە گەورەیە لە قەرەبوکردنەوە و دابینکردنى ژیانێکى شکۆمەندانە و هێنانەوەى ڕوفاتی ئازیزانیان؛ نیشاندەرى کەمتەرخەمى و بێباکى کابینە یەک لەدوایەکەکانى حکومەتى هەرێم و خەمساردى حکومەتی ئیتیحادییە، هەربۆیە دەبێت هەردوو حکومەت بەجدی کار بۆ سڕینەوەى ئاسەوارەکانى ئەو تاوانە دڕندانەیە بکەن و بەدەنگ خواست و داواکاریەکانى کەسوکاری ئەنفالکراوانەوە بچن.
ئەنجامێکی شۆکهێنەرە، کە ساڵانە یادى ئەم تاوان و جینۆساید و کۆمەڵکوژییەی نەتەوەکەمان دەکرێتەوە؛ لە بری وانەوەرگرتن و ھەوڵدان بۆ بنیاتنانى حکومەتی هاوڵاتی و دامەزراوەی نیشتیمانی و پتەوکردنى سیسته‌مێكی دیموكراتی، کە تێیدا؛ دادپەروەری و خۆشگوزەرانی و سه‌قامگیری سیاسی ڕەنگبداتەوە‌، بەپێچەوانەوە  مامەڵەی خراپی حیزبی و پێشخستنى بەرژەوەندی گروپ و دەستەکان جێگەی بە بەرژەوەندیە نەتەوەییەکان لەق کردوە و ژیان و گوزەرانی هاونیشتیمانیان لە پەراوێزدا ماوەتەوە.
لەو سۆنگەیەوە، بزوتنەوەی گۆڕان بەدرێژایی سیانزە ساڵى ڕابردو، بە چەندین پڕۆژەی نیشتیمانی بۆ چاکسازی و گۆڕانکاری لە شێوازی حوکمڕانی هەرێم هاتوەتە مەیدان، بەئامانجی دورخستنەوەی مەترسیەکان و دوبارەنەبونەوەی مێژوی تاڵ و ماڵوێرانی، بۆ ئەو مەبەستە هەوڵی ڕژد دراوە بۆ نیشتیمانیکردنی دامەزراوەکان، شەفافیەتى داهات و شێوازی خەرجکردن، ڕێککەوتن لەگەڵ حکومەتی ئیتحادی، بەڵام بەداخەوە کەمترین وەڵامدانەوەی ئەرێنی بۆ خواست و ویستە نیشتیمانییەکان هەبوە و هەرێمی کوردستان لە لێواری مەترسی و نائارامی ناوخۆیی و دەرەکیدا ماوەتەوە.

بزوتنەوەی گۆڕان
١٤ی ٤ی ٢٠٢٣